08b. Lời Nói Như Đá Kim Cương - Lisa Bevere
Câu Hỏi Đúng, Thính Giả Sai
Tôi sống với chồng và các con trai. Nghĩa là thật khó để tôi cầm được cái remote. Mới đây, chúng tôi đi xa nghỉ phép và tìm thứ gì đó để cả gia đình xem khi mấy đấng mày râu cầm cái remote dừng ở cảnh từ bộ phim The Godfather. Để chìu theo cá gốc người Ý của tôi, tôi chia sẻ câu trích mà chúng tôi nghe: “Đừng bao giờ nói cho bất cứ ai bên ngoài gia đình những gì mà bạn đang suy nghĩ.”
“Đừng bao giờ” có lẽ chỉ hiệu quả trong thế giới của mafia, nhưng vẫn tìm thấy chút khôn ngoan ở đây. Những gia đình lành mạnh vẫn là nơi tốt nhất để chia sẻ những gì chúng ta suy nghĩ. Không có gia đình nào hoàn hảo - chỉ có những gia đình lành mạnh cam kết cho sự phát triển của tất cả các thành viên.
Có lẽ bạn suy nghĩ, khoan đã, Lisa. Không ai trong gia đình của tôi là cơ đốc nhân. Tôi muốn bạn cảm thấy thoải mái suy nghĩ về gia đình của bạn trong phạm vi rộng lớn hơn. Bạn được chào đón để xử lí vấn đề trong gia đình đức tin. Gia đình là những người có mặt vì bạn. Họ có thể là những người bạn cùng thờ phượng Chúa chung, hay trong nhóm nhỏ hay những nhân viên cơ đốc làm việc chung với bạn. Mạng xã hội không phải là gia đình. Mạng xã hội rất tốt để tương tác nhưng không tốt để xử lí vấn đề.
Phim ảnh cũng đưa ra lời khuyên này: “Đừng hùa với bất cứ ai chống lại gia đình. Đừng bao giờ.”
Gia đình đức tin của chúng ta có những vấn đề. Có phải hội thánh cần tăng trưởng khi liên hệ đến việc giúp đỡ phụ nữ? Vâng! Có phải vấn đề trở nên tốt hơn chăng? Vâng! Có phải có những vấn đề khác cần bàn tới không? Vâng! Nhưng chúng ta được lợi gì khi chúng ta chống lại nàng dâu của Chúa?
Mới đây, có dòng tweet mời phụ nữ chia sẻ sự phiền muộn của mình với các lãnh đạo hội thánh và cách họ giúp các chị em. Việc này đăng lên mạng. Nhiều chị em góp tiếng nói cho cuộc thảo luận này, và nó trở thành một sự cởi mở cho mọi người. Tôi để ý nếu ai đó nói ra kinh nghiệm của họ với hội thánh là tốt thì họ bị tẩy chay.
Có phải cuộc nói chuyện như thế này cần có không? Vâng, nhưng tôi thắc mắc không biết mạng xã hội là kênh trung gian đúng để chỉ ra nan đề, dù nó là kênh khiến nhiều người hiến kế.
Nếu bạn có câu trả lời, hãy tuyên bố nó trên hàng tít ở mọi mạng xã hội! Nếu bạn muốn than phiền, chỉ trích hay bơi móc, hãy đảm bảo rằng bạn lôi kéo sự chú ý của đúng đối tượng. Biết ai ở bên cạnh bàn của bạn là chuyện không thể khi bạn đang ở trên mạng xã hội. Chúng ta hãy nói chuyện với đúng người với những câu hỏi đúng.
Tổ chức những diễn đàn nhục mạ hội thánh trên mạng xã hội hay ở những hội nghị công khai thì chẳng khác gì nói xấu hội thánh (nàng dâu của Chúa) khi cho rằng hội thánh cư xử không tốt. Có phải làm thế có ích lợi khi mà hội thánh bảo chúng ta rằng thế gian đã ghét cơ đốc nhân rồi? Chuyện đó có ích gì cho những người trong trũng quyết định là những người không có cơ sở hiểu những lí luận của chúng ta?
Nói công khai, chúng ta nên hạ mình và nhìn nhận chúng ta không yêu thương đủ. Sau đó chúng ta nên cùng nhau đứng lên nói những gì cần nói thay vì chối bỏ nó.
Rất thường chúng ta có cuộc nói chuyện đúng với đối tượng không đúng. Khi chúng ta làm việc này, chúng ta thảy đều trông ngu xuẩn.
Thực Tế ảo
Thỉnh thoảng khi mà điều gì đó đăng lên mạng, người ta bị tiêm nhiễm hơn là được ảnh hưởng. Chúng ta hãy cẩn trọng đó là những gì chúng ta đăng lên sẽ mang lại sự thay đổi lâu dài thay vì viết tên người đăng tải. Chúng ta hãy bình tâm không nên công kích về những gì người khác đang xây dựng. Chúng ta hãy trở thành những con người xây dựng thay vì những con người đạp đổ nhà Chúa. Tôi cũng từng là nạn nhân của nhiều định kiến nhắm vào phụ nữ. Tôi gần 60 tuổi rồi, và tôi vẫn còn bị công kích bởi một số người về việc quá gợi cảm hay quá can đảm. Tôi không chịu dừng lại những công việc tôi đang xây dựng để tranh cãi với lời bình phẩm của vài người tiểu nhân. Tôi được xức dầu để nói tiên tri, chứ không để chỉ trích, để xây dựng thay vì phá đổ. Và bạn cũng thế!
Để có câu trả lời đúng, chúng ta cần nhóm hiệp đúng người quanh bàn họp. Điều này có nghĩa là chúng ta mời cả các phụ nữ lớn tuổi lẫn trẻ tuổi từ mọi chủng tộc bước vào cuộc trao đổi. Khi những cuộc trao đổi này xảy ra trong cộng đồng thật của chúng ta, chúng ta được ích lợi từ những câu hỏi của những người con gái, câu trả lời và kinh nghiệm của các bà mẹ, và sự khôn ngoan và cái nhìn của các bà ngoại. Đây là sợi dây ba tao lấy làm khó đứt thay.
Lượng Giá Lời Nói Của Chúng Ta
Mạng xã hội có thể là công cụ mang lại nhiều ích lợi. Chúng ta nhận sự khích lệ ngay trong tầm tay. Thông tin có thể được phổ biến nhanh. Lời cầu nguyện có thể được trình dâng cho bất cứ chuyện gì, từ nhu cầu cá nhân đến khủng hoảng quốc gia. Nhiều người trong số các bạn tử tế đủ để cầu nguyện cho tôi khi tôi viết sách này. Trên nhiều chiến tuyến, mạng xã hội có thể ích lợi, khích lệ, thách thức, đầy thông tin và mang tính giáo dục.
Tôi không xem nhẹ đặc quyền tương tác trên mạng xã hội. Đôi lúc tôi mắc lỗi lầm và không đánh giá hết những lời nói của tôi. Nói thế, tôi cũng phát hiện ra rằng tôi cẩn trọng trình bày nhưng vẫn bị hiểu lầm. Ấy là vì chúng ta không biết mình đang nói chuyện với ai, vì biết thính giả là một chìa khóa để truyền thông hiệu quả. Ai cũng có những cái lọc khác nhau qua đó mà họ nghe và nhìn thấy sự việc.
Tôi cố gắng dùng mạng xã hội để giúp đỡ những ai trao cho tôi cái vinh dự tiếp cận đời sống họ. Một số câu tôi đăng tải thật buồn cười và rồ dại, còn những câu khác thì nghiêm túc. Đây là nhịp điệu của cuộc sống. Một số ngày tôi làm cho mạng xã hội bay bổng hơn một số ngày khác. Tôi học để giới hạn quan điểm của tôi (dù chắc chắn là tôi cũng có các quan điểm). Nếu có thể được, tôi cố gắng không nói những điều mâu thuẩn với Kinh Thánh hay cách tôi sống. Tôi im lặng khi tôi không thể nói điều gì đó hay ho về ai đó hay điều gì đó. (Không dễ chút nào.)
Cách tốt nhất để canh giữ tấm lòng chúng ta là canh giữ những lời mà chúng ta cho phép bước vào đời sống chúng ta. Có những lúc chúng ta nói những lời không tử tế lắm. Tôi đoan chắc bạn cũng kinh nghiệm những “viên đá” hay “viên đạn” từ mạng xã hội. Có lúc suốt cả ngày, tôi được gọi đủ thứ tên từ tên là mẹ sư tử cái đến người đàn bà tà giáo song tôi vẫn giữ im lặng (Dù những tên này đều là tên hay hết). Trong tất cả chuyện này, tôi học phát triển lớp da dày hơn và tấm lòng mềm mại hơn.
Với vô số những cung bậc cảm xúc phơi bày trên mạng xã hội, tôi cố tình giới hạn những màn kịch cá nhân mà tôi cho phép bước vào đời sống tôi. Xét theo bối cảnh thời đại chúng ta, hãy thử đọc lại những lời trong 2 Ti mô thê 2:23-26:
Đừng tham dự vào những cuộc tranh luận điên dại và ngu xuẩn vì biết rằng chúng chỉ sinh ra tranh chấp mà thôi. Tôi tớ Chúa không nên tranh chấp nhưng phải đối xử hòa nhã với mọi người. Phải có khả năng dạy dỗ, biết nhịn nhục, và mềm mại sửa dạy những kẻ chống đối, mong rằng Đức Chúa Trời ban cho họ lòng ăn năn sám hối để nhận biết chân lý, và họ tỉnh ngộ, thoát khỏi cạm bẫy ma quỷ đã dùng để giam giữ và bắt họ làm theo ý nó.
Không phải thứ gì hay bất kì ai cũng đáng cho chúng ta trả lời. Đôi khi câu trả lời lại xác nhận sự ngu dốt của họ. Không phải ai cũng cần biết rằng chúng ta đã bị đối xử tệ. Chúng ta còn lớn hơn điều đó. Chúng ta cần đem nỗi đau của chúng ta đến tòa án cao hơn của Cha chúng ta thay vì ra cái tòa án của đám đông giấu mặt.
Nổi Tiếng Hay Có ảnh Hưởng?
Mới đây, tôi cảm nhận Đức Thánh Linh hỏi tôi, ‘Lisa, con có muốn trở nên nổi tiếng hay có ảnh hưởng không?
Tôi trả lời, “Muốn có ảnh hưởng.”
Để xoay sở khéo kéo trong một rừng dư luận, chúng ta cần liên tục hỏi mình câu hỏi này: muốn nổi tiếng hay có ảnh hưởng? Có lẽ bạn đang đọc sách này vì bạn biết bạn được kêu gọi để trở thành người có ảnh hưởng lâu dài. Điều này có nghĩa là đôi lúc bạn phải chấp nhận lên tiếng thay vì nổi tiếng. Để có thêm hiểu biết, chúng ta hãy định nghĩa những từ ngữ này và nhấn mạnh sự khác biệt.
Nổi tiếng nghĩa là được ưa thích, ưa chuộng, chấp nhận, bắt chước, phổ biến và hợp trào lưu. Không có gì sai khi được nổi tiếng, miễn là chúng ta không cho phép sự nổi tiếng kiểm soát chúng ta. Sự nổi tiếng có những thăng trầm riêng của nó, vì ai trong chúng ta đi học phổ thông đều biết.
Sự nổi tiếng được xây lên và bị đánh mất nhanh hơn ảnh hưởng. Chúng ta có thể khêu khích công chúng và xây dựng tên tuổi. Chúng ta có thể nói cho công chúng những gì họ muốn nghe và trở nên nổi tiếng. Chúng ta có thể nói cho người ta những điều họ không nên nghe và trở nên nổi tiếng.
Ngược lại, có ảnh hưởng nghĩa là có quyền lực, quan trọng, có sức thuyết phục, rất hiệu quả, có sức thu hút và dẫn đầu. Vì mục đích thực tế, chúng ta có thể có ảnh hưởng nhưng vẫn không được biết đến giữa vòng những con người nổi tiếng. Tôi tin rằng ở thiên đàng chúng ta sẽ phát hiện ra nhiều người có ảnh hưởng nhất tại tòa án thiên đàng lại ít được biết đến ở đường phố trần gian. Họ là những con người sẵn lòng gieo trong bí mật, để nhiều thì giờ nói chuyện với Chúa hơn là chụp nhiều tấm hình tự xướng. Để đạt mục đích đó, tôi quyết tâm trở thành người có ảnh hưởng.
Về lí tưởng, thật tuyệt vời khi có cả hai. Tôi có vài người bạn đã đảm đương được hai vị trí này một cách xuất sắc. Nhưng họ không hề bắt đầu với ước muốn phải nổi tiếng; họ chỉ muốn thấy mình trung tín. Đây chính cách là chỗ mà tất cả chúng ta nên ước ao làm nhân chứng cho Chúa nên bắt đầu. Trung tín và có ảnh hưởng nghĩa là chọn những lời nói của chúng ta rất cẩn thận, vì là món quà của ân điển, không dùng sự tự do ngôn luận làm cái cớ để phạm tội.
Dù chính phủ trao cho chúng ta cái quyền nói bất cứ điều gì chúng ta muốn, nhưng cuối cùng chúng ta phải trả lời cho một vương quốc cao hơn. Tại sao chúng ta được tự do với những quan điểm của chúng ta khi mà chúng ta đã được ban cho sự tiếp cận vô hạn với sự khôn ngoan và kiến thức của Đức Chúa Trời Chí Cao? Lời Đức Chúa Trời chia cắt ý tưởng và ý định, không chỉ ý tưởng mà không có ý định. Sống bấy nhiêu tuổi đời, tôi đã chứng nghiệm câu châm ngôn này là thật đó là hễ lắm lời vi phạm nào có thiếu.
Hễ nhiều lời thì sẽ không thiếu vấp phạm, nhưng người khôn ngoan gìn giữ môi miệng mình. (Châm 10:19)
Tôi hy vọng bạn đồng ý mạng xã hội không phải lúc nào cũng lành mạnh và nó chắc hẳn không phải là bà con họ hàng gì của ta. Trên đó chúng ta chỉ thấy những gì người ta chọn phơi bày. Đôi khi điều này đồng nghĩa là chúng ta chỉ thấy cái tốt của họ và đôi khi cũng thấy cái xấu của họ. Đôi khi mọi chuyện họ nói và phô trương chỉ là sự dối trá. Tôi sẽ nói cho bạn biết nhiều người giả vờ lấy tên tôi và sau đó xin tiền cho viện mồ côi không có thật.
Ảo Khác Với Thật
Thành thật mà nói, rất dễ để đầu tư cho một cộng đồng ảo hơn là cộng đồng thật. Đánh vài câu trên điện thoại thông minh dễ hơn là có cuộc trao đổi thẳng thừng với bàn bè và gia đình. Viết blog cho phép chúng ta gieo những tư tưởng mang lại sự chú ý tức thì và sự phản hồi tích cực, trong khi đó cộng đồng thực sự của tôi khăng khăng là chúng ta phải bày tỏ lòng kiên nhẫn vì cuộc nói chuyện thực sự đi nhiều hướng khác nhau. Một sự khác biệt lớn là cần thiết để cho phép người khác nói ra.
Cộng đồng ảo có thể tốt hoặc xấu, lành mạnh hay lạm dụng. Cộng đồng ảo lành mạnh khích lệ sự tham gia và liên hệ với cộng đồng thật. Nếu cộng đồng của bạn đang làm việc này, thì họ làm rất tốt.
Chưa bao giờ mà có quá nhiều người viết blog đầy thuyết phục như bây giờ. Tôi theo dõi một vài trang blog để biết một vài lĩnh vực như ăn uống lành mạnh và kiến thức về lãnh đạo. Như đã nói, tôi rất cẩn trọng khi tôi cho phép ai ảnh hưởng cách tôi suy nghĩ. Tôi muốn biết họ có khai trình với ai không. Sự nổi tiếng không nhất thiết là có khai trình minh bạch.
Khi chúng ta cô đơn hay tranh chiến, chúng ta rất dễ gia nhập cùng với những chiến hữu cũng cô đơn và tranh chiến. Có lẽ chúng ta đang xử lí sự chán nản hay rối loạn ăn uống. Chúng ta kết nối vì chúng ta tìm mẫu số chung. Thật tốt để biết rằng chúng ta không cô đơn và có ai đó hiểu chúng ta. Những kết nối này có thể lành mạnh và mang lại sự chữa lành miễn là họ hướng chúng ta đến sức khỏe và nguồn sức mạnh. Khi nào thì những cộng đồng này lệch lạc ấy là khi chúng ta cho phép người khác suy nghĩ dùm chúng ta.
Có lẽ chúng ta kết nối với ai đó trên mạng mà lúc đầu rất lành mạnh. Chúng ta thích tính cách dễ thương của họ, sự cởi mở của họ và sự ngây thơ của họ. Chúng ta thích cách họ lên tiếng những điều mà người khác mới chỉ dám nghĩ tới. Chúng ta thích cách họ nói kèm theo cảm xúc. Nhưng nếu chúng ta không neo chặt trong cộng đồng và trong Kinh Thánh, thì chẳng bao lâu cách họ cảm nhận về một vấn đề trở thành cách chúng ta cảm nhận. Không có vấn đề gì khi những câu hỏi của họ thành những câu hỏi của chúng ta miễn là chúng ta biết tới đâu để tìm câu trả lời.
Chẳng hạn, nếu một phụ nữ than phiền về chuyện không thích thú chuyện “chăn gối” với chồng mình, có phải chúng ta hỏi để thưởng ngoạn hay chúng ta tìm ra phương cách để gần gũi chuyện vợ chồng?
Có lẽ hôn nhân của người viết blog đã xong đời. Bi kịch được viết cách bóng bẩy và có sự hứa hẹn về một khởi đầu mới, một người bạn đời mới. Thay vì nhìn thấy việc li dị là xé rách hai tâm hồn, các blogger bóp méo sự thật và tình yêu. Khi chúng ta càng liên lụy về cảm xúc với những con người ảo thay vì với chồng mình, chúng ta rơi vào sự nguy hiểm khi nhìn hôn nhân mình theo ánh sáng của kinh nghiệm của người ta. Chúng ta thắc mắc không biết chuyện bỏ chồng có phải là một hành động dũng cảm nên làm không.
Thôi được, nhấn nút dừng tại đây. Thật vậy sao?
Hôn nhân là một giao ước trước mặt Đức Chúa Trời. Nếu bạn không thích hôn nhân của mình, hãy vun vén nó. Hãy bỏ điện thoại xuống, đóng máy tính lại, bỏ phía sau những so sánh. Hãy để thì giờ cho nhau.
Tôi không hề biện minh cho việc là bạn cứ ở trong hôn nhân mà bạn và con bạn gặp nguy hiểm bởi người phối ngẫu không chung thủy. Tôi đang nói về những tình huống trong đó bạn không còn “cảm giác” gì nữa. Trong trường hợp này, thoạt đầu bỏ nó trông có vẻ dễ hơn là cố gắng hết sức để phát triển mối quan hệ của bạn. Nhưng khi Đức Chúa Trời đang trong quá trình tái thiết chúng ta thành con người vững vàng, kiên định và không dao động, hãy học yêu thương, con đường mà Ngài chọn không dễ chút nào. Ngài muốn gây dựng chúng ta trong lời nói và sức mạnh.
Đừng Rao Ra Công Chúng
Những bất đồng trong hội thánh Chúa không phải là chuyện mới mẻ. Trong lá thứ đầu gửi hội thánh tại Cô rinh tô, Phao lô viết:
Ai trong vòng anh chị em có vấn đề kiện cáo nhau lại dám đem cho người ngoại không công chính xét xử thay vì đem đến cho các tín hữu thánh? Anh chị em không biết rằng các tín hữu thánh sẽ xét xử thế gian sao? Nếu thế gian sẽ bị anh chị em xét xử, anh chị em lại không xứng đáng để xét xử những việc nhỏ mọn sao? (6:1-2)
Ngày nay đem ai đó ra tòa được ví như đem chuyện riêng tư ra chốn công đường. Khuôn mẫu trong Kinh Thánh đó là chúng ta đến gặp người có vấn đề, trước hết là đối chất một với một và sau đó là với người bạn. Tư thế chúng ta cần có là nhu mì và mục tiêu cuộc trao đổi là phục hồi và lẽ thật. Dùng mạng xã hội như là hệ thống công lí là một cơn ác mộng và không đúng Kinh Thánh.
Đám đông thì không quan tâm đến sự vô tội hay độ chính xác.
Lá thư Phao lô gửi Ti mô thê rất thật như là một thông điệp cấp bách cho thời đại chúng ta.
Con nên biết trong thời kỳ cuối cùng sẽ có những giai đoạn khó khăn. Vì sẽ có những người vị kỷ, tham tiền, khoe khoang, kiêu căng, ăn nói phạm thượng, không vâng lời cha mẹ, vong ân bội nghĩa, không tôn trọng thần thánh, không tình nghĩa, bất nhân, vu khống, không tiết độ, tàn bạo, thù ghét điều lành, phản phúc, liều lĩnh, tự phụ, thích vui chơi hơn là yêu mến Đức Chúa Trời, giữ hình thức tin kính bề ngoài, nhưng lại chối bỏ quyền năng của đức tin. Con hãy xa lánh những người như thế. (2 Ti 3:1-5)
Nghe quen quá! Ích kỷ! Tự phụ! Có. Phạm thượng, không vâng lời cha mẹ, thô lỗ và tục tỉu. Có. Tôi e rằng không có cái nào để tôi trừ ra. Phao lô tiếp tục cảnh cáo Ti-mô-thê về những điều có nguy cơ trở thành cái mốt trong nền văn hóa hiện đại:
Trong bọn đó, có mấy kẻ lẻn vào nhà quyến rũ các phụ nữ nhẹ dạ, đầy ắp mặc cảm tội lỗi, bị đủ thứ đam mê lôi cuốn. (2 Ti 3:6)
Đoạn này là một đoạn khó nghe . . . đặc biệt là phụ nữ. Để ý lời cảnh cáo của Phao lô, tất cả chúng ta cần hít thở sâu và cho phép Đức Thánh Linh dạy chúng ta. Tôi nghĩ thật công bằng khi nói câu này mô tả người phụ nữ đang sống bên ngoài cộng đồng lành mạnh và mục đích của Chúa. Khi ai đó trong chúng ta (nam hay nữ) sống cách biệt và cảm thấy vô dụng, chúng ta rất dễ trở thành miếng mồi cho những kẻ lợi dụng chúng ta.
Chúng ta đều biết chúng ta được tạo dựng cho nhiều điều hơn là cho cõi trần tục này. Sự nhàm chán và nản lòng có thể dẫn chúng ta tới chỗ sống nhờ vả người khác. Chúng ta viết lời bình trên blog, để nhiều giờ trên mạng xã hội và tham gia vào những chuyện của thiên hạ mà không dính dáng gì đến chúng ta. Chúng ta hãy thành thật: rất dễ để đăng những quan điểm thay vì cầu nguyện. Khi chúng ta biết chúng ta được kêu gọi để xây dựng điều gì đó nhưng thiếu cơ hội, chúng ta có nguy cơ làm mồi cho những kẻ cơ hội.
Ngược lại, đôi khi chúng ta trở nên cứng nhắc và thiếu thốn khi chúng ta kết ước đủ điều nhưng không có thời gian để bồi bổ tâm hồn chúng ta. Tôi không thể kể ra đây biết bao câu chuyện tôi nghe về cả những người nam và người nữ sống quá bận rộn để rồi khiến họ đuối sức - sau đó họ lang thang trên mạng tìm bạn “đâm đầu ý chợp.”
Phản ứng đầu tiên của tôi là ai có thời gian cho chuyện đó? Bạn ít có thời gian nói chuyện với người phối ngẫu của bạn; làm sao mà bạn có thời gian viết cả một bài viết cho những người xa lạ đọc chơi? Nên tôi nhận ra rằng chuyện tình ái trên mạng là một lối thoát. Nó là một nơi đóng kịch, là chỗ mà các ông “ăn chả” và các bà “ăn nem“ không cần phải chịu trách nhiệm gì cả. Thay vì chẩn chỉnh lại cuộc sống của họ để cho bớt ngợp thở thì họ lại làm cho nó ngợp thở thêm.
Này là lúc dành cho những cuộc nói chuyện hơi khó khăn. Hãy đóng máy tính lại. Hãy bỏ điện thoại xuống. Hãy nói chuyện với con cái. Hãy tham gia cùng với vợ/ chồng. Hãy gặp bạn bè uống cà phê. Hãy nói chuyện với người khác trên điện thoại. Hãy đảm bảo là bạn dễ có thời gian để đầu tư cho người thật việc thật. (Đừng sống ảo nữa!)
Vâng, hội thánh cần lắng nghe nhu cầu của những người con gái. Phụ nữ hay tổn thương. Việc nhóm hiệp các phụ nữ lớn tuổi là tốt, nhưng còn nhiều thứ nữa. Các chị em cho tôi biết họ chán ngán với việc học mà không hành, nhưng trút hết những nổi thất vọng này trên mạng lại không hay. Trút bỏ những thất bại thì chưa đủ. Hãy trở thành một phần để xây dựng một hạ tầng kiến trúc lành mạnh cho hội thánh Chúa. Hãy bước theo gương của các môn đồ đầu tiên của Chúa Giê-su, là những người cùng ăn cùng học. Việc đi khắp thế giới và môn đồ hóa bắt đầu ngay ở thế giới gần chúng ta.
Trong nhiều hội thánh, phụ nữ được cho phép nhưng không có địa vị nào trong giáo hội. Để thay đổi điều này, chúng ta cần ngồi xuống và có cuộc trao đổi thẳng thắn với đúng đối tượng. Giao du trên mạng cũng được, nhưng một tác giả, một người viết blog hay người bạn trên Facebook không nhìn vào ánh mắt bạn. Ai đó trên Twitter không ôm bạn được. Chúng ta cần con người bằng xương bằng thịt tiếp xúc với chúng ta. Do nói quá nhiều, chúng ta đã phi nhân cách nhiều người cần Chúa Giê-su.
Khi tôi soạn để viết chương này, Châm ngôn và Truyền đạo dùng làm kim chỉ nam cho việc vững chãi trong lời nói. Ở phần phụ lục 2, tôi ghi ra 50 câu Châm Ngôn giúp bạn chọn những lời bạn nói và những gì bạn cho phép vào đầu óc bạn để bạn có thể sống cuộc đời khôn ngoan.
Lạy Cha thiên thượng,
Nguyện con mở miệng ra với sự khôn ngoan và nguyện lời tử tế trên môi lưỡi con (lấy từ Châm ngôn 31:26). Hãy chỉ cho con gia đình con, mà con có thể có cuộc nói chuyện thiêng liêng về những bận tâm con đang mang. Hãy tha thứ cho con vì đã quên rằng Ngài kết ước tẩy sạch và thánh hóa Nàng Dâu của Ngài. Con sẽ dùng lời nói của con để gây dựng thay vì hủy diệt, để chữa lành thay vì làm tổn thương, để nói tiên tri thay vì chỉ trích. Amen.